Nghiến: chữa ỉa chảy

Nghiến – Burettiodendron tonkinensis (A. Chev.) Kosterm. (Pentace tonkinensis Chev.) thuộc họ Đay -Tiliaceae.

Mô tả

Cây gỗ lớn, cao tới 30m; nhánh không lông. Lá có phiến xoan rộng, gốc tròn, chóp nhọn, có mũi dài, gân gốc 3, gân phụ 5 – 7 cặp, cuống lá dài 5 – 7cm, phình lên ở hai đầu, lúc hoa tươi thường có màu đỏ. Chùm ít hoa ở nách lá, hoa đơn tính cao 1cm. Quả nang cao 3,5cm, có cánh cao 1cm.

Ra hoa tháng 3 – 4, có quả tháng 9 – 10.

Bộ phận dùng

Vỏ cây – Cortex Burettiodendri Tonkinensis.

Nơi sống và thu hái

Cây mọc phổ biến ở các rừng núi đá vôi ở các tỉnh miền Bắc: Bắc Thái, Hà Bắc, Hoà Bình.

Thành phần hoá học

Giàu tanin.

Công dụng

Vỏ cây được dùng sắc uống chữa ỉa chảy, kiết lỵ.

Còn có loài Nghiến đỏ – Excentrodendron hsienmu (Chun et How) Chiang et Miav., mọc ở rừng núi đá vôi Lạng Sơn, Quảng Ninh, Tuyên Quang, cũng có vỏ có thể dùng như loài trên. Loài này cũng phân bố ở Vân Nam và Quảng Tây của Trung Quốc.