Chè dại: cây thuốc làm dễ tiêu và bổ

Chè dại, Chè mu, Lủng lẳng – Actephila excelsa (Dalz.) Muell-Arg, thuộc họ Thầu dầu – Eophorbiaceae.

Mô tả

Cây gỗ nhỏ cao 1,5 – 3m; thân to bằng ngón tay, nhánh bên dài 10 – 20m. Lá có phiến thon ngược dài cỡ 12cm, rộng 4cm, đầu tù có mũi ngắn, gốc nhọn, gân 10 – 11 cặp, hai mặt màu ôliu nhạt, bóng không lông, cuống 5 – 8cm. Hoa cái đơn độc trên cuống dài 5 – 6 cm; cánh hoa 5; vòi nhuỵ 3, chẻ hai từ gốc. Quả nang hình cầu hẹp, to 18mm, mang lá đài tồn tại, trên cuống dài 5 – 12cm, lủng lẳng ở đầu ngọn các nhánh bên.

Bộ phận dùng

Lá – Folium Actephilae Excelsae.

Nơi sống và thu hái

Cây mọc ở rừng rậm bình nguyên đến 400m, gặp ở Lạng Sơn, Bắc Thái, Quảng Bình, Hà Nội, Hà Tây, Hoà Bình, Ninh Bình tới Nghệ An, Hà Tĩnh. Cũng phân bố ở nhiều nước khác của Đông Nam Á.

Công dụng, chỉ định và phối hợp

Lá không chứa alcaloid, không có chất thơm, thường được đồng bào Mường ở Lai Châu, Hoà Bình dùng nấu nước uống thay chè, xem như là dễ tiêu và bổ.